Mô hình kinh doanh Canvas thực tế là gì mà được nhiều doanh nghiệp ứng dụng đến thế? Câu hỏi này sẽ được giải đáp ngay sau đây bạn hãy tìm hiểu cho mình.
Trước kia hầu hết các doanh nghiệp đều tập trung vào phát triển sản phẩm dẫn tới việc kinh doanh không đạt được mức kỳ vọng cao nhất. Đức trước điều ấy mô hình kinh doanh Canvas đã ra đời giúp các doanh nghiệp có thể tạo được giá trị và hướng đi tiềm năng trong tương lai. Đây được xem là một giải pháp mới trong việc phát triển doanh nghiệp. Vậy bản chất mô hình kinh doanh này là gì?
1. Mô hình kinh doanh Canvas và cách hiểu đúng
Mô hình kinh doanh Canvas thường được biết đến với tên gọi tiếng Anh là Business Model Canvas. Bạn sẽ thường thấy mô hình này được viết tắt là BMC.
Bản chất mô hình Canvas được hiểu là một công cụ xây dựng mô hình kinh doanh hiện đại, trực quan. Mô hình ứng dụng nhiều bởi các nhà quản lý chiến lược mục đích là nhanh chóng xác định cũng như truyền đạt ý tưởng kinh doanh hiệu quả.
Đây là sản phẩm được sáng lập và phát triển bởi Alexander Osterwalder – chuyên gia cố vấn doanh nghiệp. Cùng với đó là giáo sư Yves Pigneur – người giảng dạy hệ thống thông tin quản trị ĐH Lausanne. Hai nhà sáng lập mô hình Canvas đã nghiên cứu, tập hợp và xây dựng mô hình này từ khoảng cuối thập niên 2000. Họ đã tiến hành thử nghiệm và tìm kiếm trên 9 hạng mục mà hầu hết mọi doanh nghiệp nào cũng cần có tạo thành kế hoạch kinh doanh hiệu quả.
Sự có mặt của mô hình Canvas hướng tới đơn giản hóa những bản ghi chép chiến lược dày cộp khiến chúng trở nên trực quan, dễ nắm bắt hơn. Ngày nay mô hình Canvas này đã được áp dụng nhiều tại các công ty Việt Nam để phân tích tình hình công ty và tối ưu tạo thêm lợi nhuận.
2. Ưu điểm khi sử dụng mô hình kinh doanh Canvas
Tất nhiên không phải bỗng dưng mô hình kinh doanh Canvas ra đời được xem là một bước giải pháp mới trong kinh doanh doanh nghiệp. Mà bởi lẽ mô hình này mang đến rất nhiều lợi ích thiết thực một khi áp dụng. Trong đó có thể kể tới một vài ưu điểm đáng chú ý như sau:
Đảm bảo tư duy trực quan
Mô hình Canvas một khi ứng dụng sẽ cho phép các thành tố được biểu diễn một cách trực quan nhất. Lúc này các nhà quản lý hoàn toàn có thể dễ dàng ra quyết định, suy ngẫm giảm thiểu các sai phạm xảy ra. Những công cụ từ mô hình này sẽ phân tích nhanh gọn, chi tiết về các yếu tố ảnh hưởng tới doanh nghiệp. Đồng thời còn giúp doanh nghiệp định hướng rõ ràng mục tiêu hướng tới khi kinh doanh.
Dễ dàng xây dựng mối quan hệ giữa 9 yếu tố
Mô hình Canvas là mô hình gồm 9 thành tố được xem là 9 trụ cột tạo nên một tổ chức của doanh nghiệp. Các yếu tố này có quan hệ mất thiết với nhau và hỗ trợ nhau trong việc đưa ra các mục tiêu kinh doanh. Hơn nữa việc phân tích 9 yếu tố sẽ giúp doanh nghiệp nảy ra được không ít ý tưởng mới trong quá trình kinh doanh.
Dễ dàng lưu hành
Nhờ ứng dụng mô hình kinh doanh Canvas mà việc tiếp cận hoặc chia sẻ thông tin giữa các cấp lãnh đạo cùng nhân viên trở nên dễ dàng hơn. Mọi người hoàn toàn có thể cùng nhau nắm bắt được nội dung, bổ sung, sửa đổi để làm mô hình xác định ban đầu trở nên hoàn thiện hơn.
Nhanh chóng và tiện lợi
Đặc biệt mô hình Canvas còn có thể được in thành tấm áp phích để nhân viên trong công ty tìm hiểu các thông tin, từ khóa cần thiết. Điều này giúp mọi người dễ dàng cùng nhau theo dõi được các tác động tới hoạt động bán hàng và đưa ra phương án giải quyết phù hợp.
3. 9 yếu tố then chốt cần nắm rõ trong mô hình kinh doanh Canvas
Mô hình kinh doanh Canvas phân loại quy định cũng như hoạt động của doanh nghiệp thành 9 yếu tố. Mỗi yếu tố đại diện cho một thành phần trụ cột trong quá trình kiến tạo sản phẩm/dịch vụ kinh doanh. Để có thể vận hành mô hình này trước hết bạn phải hiểu rõ được các yếu tố đó là như thế nào.
Customer Segment
Bạn có thể hiểu đây là phân khúc khách hàng. Trong kinh doanh, khách hàng chính là đối tượng mà doanh nghiệp, công ty đều hướng tới. Những khách hàng tiềm năng tùy thuộc vào định hướng và lối kinh doanh của mỗi công ty. Trong đó có thể là:
- Thị trường đại chúng
- Thị trường hỗn hợp
- Thị trường ngách
- Thị trường đa dạng phân khúc
- Thị trường đa dạng nhóm khách hàng
Một khi xác định được thị trường mục tiêu, doanh nghiệp hãy xây dựng chân dung khách hàng. Mục tiêu là cung cấp thông tin cho doanh nghiệp để đáp ứng nhu cầu khách hàng hướng đến
Value Propositions
Yếu tố này là cách thức giúp doanh nghiệp xác định được mục tiêu mà bản thân hướng đến qua các sản phẩm/dịch vụ. Hơn nữa qua giải pháp có thể thuyết phục được khách hàng sử dụng sản phẩm của doanh nghiệp thay vì đối thủ cạnh tranh. Hay nói một cách trực quan hơn là tuyên bố lý do thuyết phục khách hàng chi trả để mua sản phẩm doanh nghiệp. Trong đó các tuyên bố giá trị có thể hướng tới như:
- Thiết kế đẹp
- Sản phẩm mới
- Hiệu quả sử dụng
- Cá nhân hóa từng nhu cầu cụ thể
- Chi phí sản xuất
- Giá bán
- Hạn chế rủi ro
- Hỗ trợ tốt cho công việc
- Thuận tiện
- Nhanh chóng
- …
Channels
Yếu tố thứ 3 trong mô hình kinh doanh Canvas là kênh phân phối. Đây là cách thức để khách hàng tiếp cận sản phẩm doanh nghiệp. Vì thế việc phát triển kênh truyền thông mạnh là vấn đề quan trọng mà bất kỳ doanh nghiệp nào cũng phải làm. Trong đó có 2 kênh cơ bản mà các doanh nghiệp thường áp dụng là:
- Phân phối trực tiếp
- Phân phối gián tiếp
Customer Relationships
Một khi xây dựng được phân khúc khách hàng hướng đến bạn cần phải tạo dựng được mối quan hệ với khách. Đây là bước đi giúp doanh nghiệp gia tăng lượng khách hàng mới và giữ chân khách hàng cũ nhằm đảm bảo doanh thu ổn định, phát triển. Có các cách xây dựng mối quan hệ là:
- Xây dựng cộng đồng trung thành
- Đóng góp sáng tạo
- Tự phục vụ
- Khách hàng quen
- Khách hàng VIP
Revenue Streams
Hiểu một cách đơn giản thì Revenue Streams trong mô hình kinh doanh Canvas chính là cách mà công ty chuyển đổi giá trị thành lợi nhuận. Nói một cách cụ thể là biến nhu cầu khách hàng thành lợi nhuận. Có 6 phương pháp tạo nên dòng doanh thu liên tục là:
- Nhượng quyền
- Thuê bao tùy thời gian
- Phí sử dụng một lần
- Bán tài sản
- Cho thuê quảng cáo
- Chiết khấu
Key Activities
Đây là yếu tố giúp bạn có thể nhận định rõ được công việc quan trọng mà doanh nghiệp phải làm để duy trì việc kinh doanh. Về cơ bản sẽ có 3 yếu tố như:
- Nền tảng kinh doanh
- Hoạt động sản xuất
- Các chính sách triển khai
Key Resources
Nguồn tài nguyên chính là nền tảng giúp doanh nghiệp đảm bảo kế hoạch kinh doanh thực hiện một cách chính xác. Trong đó nguồn tài nguyên được phân thành 4 loại chính:
- Tài chính
- Con người
- Tri thức
- Cơ sở vật chất
Key Partnerships
Đối tác chính cụ thể là danh sách các khách hàng, đối tác, nhà cung cấp,…hợp tác với doanh nghiệp. Sự hợp tác này sẽ giúp doanh nghiệp giảm rủi ro tối thiểu và nâng cao hiệu suất hoạt động. Về cơ bản sẽ có 4 cách thức quan hệ đối tác là:
- Liên minh chiến lược
- Hợp tác phát triển
- Liên doanh
- Quan hệ giữa nhà sản xuất cùng nhà cung cấp
Cost Structure
Và yếu tố cuối cùng trong mô hình Canvas là cơ cấu chi phí. Cụ thể là số tiền chi trả để việc vận hành doanh nghiệp được hoàn thiện nhất. Cơ cấu chi phí sẽ quyết định đến giá trị sản phẩm/dịch vụ. Để định giá chi phí cơ bản gồm 2 phương thức là:
- Theo giá trị sản phẩm/dịch vụ
- Theo chi phí sản xuất
Ví dụ mô hình kinh doanh Canvas trong thực tế
Hiện nay mô hình kinh doanh Canvas đã được không ít thương hiệu áp dụng. Trong đó không thể bỏ qua ông lớn ngành điện tử Apple. Doanh nghiệp chọn cho mình lối đi riêng và cũng đầy độc đáo là cho ra mắt iPod. iTunes còn được Apple tích hợp các thiết bị, phần mềm và cửa hàng trực tuyến để tối ưu hóa quá trình trải nghiệm. Do đó Apple được vinh danh là một trong các hãng đi đầu về thiết bị nghe nhạc trên tai.
Mặc dù, Apple không phải là thương hiệu đi đầu trong thị trường máy nghe nhạc. Thế nhưng với mô hình kinh doanh độc đáo đã giúp hãng chiếm lĩnh thị trường trong nhiều năm trở lại đây. Bản chất của mô hình Canvas mà Apple áp dụng là kết hợp các yếu tố trụ cột để tận dụng các giải pháp giá trị gia tăng đặc trưng. Hơn nữa hãng còn có các mối quan hệ đối tác lâu dài với các nhà sản xuất nhạc.
Vì vậy hãng có thể bán nhạc của họ trên các tiện ích của mình. Cuối cùng doanh thu Apple từ việc bán iPod. Tuy nhiên bên cạnh đó, App Store mới là nhân tố gây nên áp lực cho đối thủ.
4. Kết luận
Nói chung mô hình kinh doanh Canvas có tính ứng dụng cao trong việc vẽ đường lối kinh doanh cho mỗi doanh nghiệp. Mong rằng với những thông tin hữu ích trên đây sẽ cho bạn cái nhìn cụ thể hơn về mô hình.
